Trong bài viết này, tôi sẽ thực hiện một hành trình xuyên suốt của ngành cà phê đặc sản, khám phá từng bước từ trang trại đến ly cà phê, là những đúc kết về kiến thức và chút ít thời gian từng làm việc tại nông hộ để có được.
Bước 1: Canh tác cà phê
Hành trình của cà phê đặc sản bắt đầu từ trang trại cà phê. Cà phê được trồng ở các nước trên thế giới, với phần lớn cà phê đặc sản đến từ các khu vực như Châu Mỹ Latinh, Châu Phi và Châu Á. Cây cà phê đòi hỏi các điều kiện phát triển cụ thể, chẳng hạn như khí hậu nhiệt đới, độ cao và đất thoát nước tốt (ví dụ như ở Việt Nam thì hầu hết cao 600m trở lên so với mực nước biển). Nông dân trồng cà phê chăm sóc cẩn thận cây trồng của họ, tỉa cành và bón phân để đảm bảo cây phát triển và đạt năng suất tối ưu. Cà phê cực kì nhạy cảm, đặc biệt ở giai đoạn ra hoa và trái xanh – có thể hiểu là tuổi dậy thì, các tác nhân như bọ đỏ, đất không đủ vi sinh, pH cao, sương muối, mưa nhiều và ti tỉ các vấn đề khác có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng cây cà phê lúc này.
Bước 2: Thu hoạch và Chế biến cà phê
Sau khi những quả cà phê chín, chúng được hái bằng tay hoặc thu hoạch bằng máy. Hạt cà phê sau đó được chiết xuất từ quả anh đào thông qua một quá trình gọi là chế biến cà phê. Có hai phương pháp chế biến cà phê chính: phương pháp rửa sạch và phương pháp tự nhiên. Trong phương pháp rửa sạch, những quả cà phê được loại bỏ hết nước và hạt cà phê được rửa sạch và lên men để loại bỏ các lớp bên ngoài của hạt cà phê. Theo phương pháp tự nhiên, những quả cà phê được sấy khô với hạt vẫn còn bên trong, cho phép hạt cà phê hấp thụ vị ngọt và hương vị của trái cây.
Bước 3: Rang cà phê
Sau khi hạt cà phê được xử lý, chúng đã sẵn sàng để rang. Rang cà phê là quá trình làm nóng hạt cà phê xanh để phát triển hương vị và mùi thơm của chúng. Rang vừa là nghệ thuật vừa là khoa học, và quá trình rang có thể có tác động đáng kể đến hương vị cuối cùng của cà phê. Các nhà rang cà phê chuyên nghiệp giám sát cẩn thận quá trình rang, điều chỉnh nhiệt độ và thời gian để đạt được cấu hình rang mong muốn.
Bước 4: Pha cà phê
Sau khi hạt cà phê được rang, chúng đã sẵn sàng để pha. Có rất nhiều phương pháp sản chiết xuất, mỗi phương pháp đều có hương vị độc đáo riêng. Một số phương pháp pha cà phê phổ biến nhất bao gồm như Espresso, Pour Over, French Press như tôi có chia sẻ trong bài về các phương thức pha khác nhau với từng tỉ lệ cấu hình chiết xuất mà tách cà phê sẽ phát triển hương vị theo muôn vàn hình dạng.
Bước 5: Nếm cà phê
Cuối cùng, cà phê đã sẵn sàng để thưởng thức. Cà phê Specialty thường được “Cupping”, đây là một phương pháp nếm và đánh giá cà phê chuyên nghiệp. Thử nếm (Sensory) liên quan đến việc ngửi và húp cà phê để đánh giá mùi thơm, hương vị và cảm giác ngon miệng của nó. Các chuyên gia cà phê sử dụng một giao thức thử nếm tiêu chuẩn để đảm bảo tính nhất quán và chính xác trong các đánh giá của họ. Chắc là tôi rất mong chờ dể được viết về bài Cupping & Sensory trong tương lai.
Hành trình của cà phê đặc sản từ trang trại đến ly cà phê là một quá trình phức tạp và hấp dẫn, bao gồm nhiều tác nhân và quy trình. Mỗi bước của hành trình, từ canh tác cà phê đến pha chế, đều có tác động đến hương vị cuối cùng của cà phê. Cà phê đặc sản là một ngành công nghiệp độc đáo và đa dạng nhằm tôn vinh hương vị và sắc thái độc đáo của từng hạt cà phê. Cho dù bạn thưởng thức cà phê đen hay với sữa, nóng hay đá, hành trình của cà phê đặc sản từ trang trại đến ly là một hành trình giàu truyền thống, văn hóa và hương vị.
I’m Nomad